Σκέψεις για τις εκλογές στις ΗΠΑ

Δεν παρακολούθησα τις λεπτομέρειες, μόνο τις αντιδράσεις πριν και μετά (και χωρίς να χρησιμοποιώ ποτέ τηλεόραση). Νομίζω ότι ο βαθύτερος λόγος για τον οποίο οι Αμερικανοί επέλεξαν τον Donald Trump, είναι ο ίδιος για τον οποίο στη χώρα μας εξελέγη δύο φορές ο Αλέξης Τσίπρας (του οποίου το κόμμα εκφράζει – υπό κανονικές συνθήκες – το 3-5% του εκλογικού σώματος), που στη Μεγάλη Βρετανία οι πολίτες  ψήφισαν την έξοδό τους από την ΕΕ,  τα ακραία εθνικιστικά κόμματα ενισχύουν τις δυνάμεις τους,  και για το ότι κάποιοι (ακόμα και πολίτες της ΕΕ) αποφασίζουν να ενταχθούν σε τρομοκρατικές οργανώσεις στηριγμένες σε κάποιο δόγμα.

Νομίζω ότι ο πολίτης σήμερα (α) νιώθει έλλειμμα δημοκρατίας , (β) βλέπει ότι τα προβλήματά του δεν αντιμετωπίζονται, και (γ)  αντιλαμβάνεται ότι δεν υπάρχει όραμα. Μοιραία σε αυτούς τους πολίτες θα είναι πιο προσφιλείς εκείνες οι επιλογές που φαίνονται πιο αντισυμβατικές,  πιο αντισυστημικές, και συνάμα πουλάνε κάποιο όραμα (ακόμα και εάν είναι ουτοπικό).

Αναρωτιέμαι γιατί αυτό συμβαίνει σήμερα, και όχι πριν δύο ή τρεις δεκαετίες. Κατά τη γνώμη μου δεν φταίει μόνο η χαμηλή ποιότητα του πολιτικού προσωπικού (δεν νομίζω ότι ήταν καλύτεροι πριν 20-30 χρόνια), δεν φταίει μόνο η τέταρτη εξουσία και οι εξαρτήσεις της (τα ίδια ίσχυαν και πριν 20-30 χρόνια), δεν φταίει μόνο η συγκέντρωση μεγάλης δύναμης σε κέντρα που δεν ελέγχονται από κανένα αλλά που οι αποφάσεις τους καθορίζουν τη μοίρα πολλών  (τα ίδια ίσχυαν πάνω κάτω και πριν 20-30 χρόνια).

Οι βασικοί λόγοι κατά τη γνώμη μου είναι δύο:

Α.  Η  σύγχρονη ζωή είναι πολύ πιο πολύπλοκη από τις προηγούμενες εξαιτίας του μετασχηματισμού της λόγω του διαδικτύου.  Το οικονομικό σύστημα έχει πλέον πολύ μεγαλύτερες αλληλεξαρτήσεις και είναι αφάνταστα πιο γρήγορο και αυτό έχει επιπτώσεις παντού. Άρα νομίζω ότι αυτό που συμβαίνει σήμερα δεν συνέβαινε πριν 20-30 χρόνια διότι ενώ το οικονομικό σύστημα εξελίχθηκε πολύ, τα μοντέλα διοίκησης και δημοκρατίας έμειναν εκεί που ήταν πριν 20-30 χρόνια. Νομίζω ότι πλέον δεν επαρκούν για τα σύνθετα προβλήματα που έχουμε να λύσουμε σήμερα (σε καθημερινή βάση). Άρα εκτιμώ ότι είναι αναγκαία η αναθεώρηση και η ενίσχυση (μέσω του διαδικτύου και της πληροφορικής) της έννοιας του ενεργού πολίτη, της διακυβέρνησης, της συλλογικής λήψης αποφάσεων, της επιχειρηματολογίας, της στήριξης της επιστημονικής μεθόδου (ώστε εύκολα να εντοπίζονται οι ανακρίβειες και να διαχωρίζονται οι κατευθύνσεις, προτάσεις, απόψεις που στηρίζονται  σε δεδομένα και στοιχεία από εκείνες που δεν στηρίζονται πουθενά αλλά εκπορεύονται από προσωπικές προτιμήσεις, ιδεοληψίες, δογματισμούς, ή από απλή – ανθρώπινη – βλακεία). Επίσης χρήζει άμεσης αναθεώρησης η έννοια του νομίσματος.

Β. Τα τελευταία χρόνια παρατηρώ το εξής: Τα δικαιώματα των διαφόρων μειοψηφιών, που πρέπει να προστατεύονται (αφού είναι δείγμα πολιτισμού), προστατεύονται φανατικά (από λεξικό: φανατικός = αυτός που ακολουθεί μια θρησκεία ή πολιτική ιδεολογία ή ποδοσφαιρική ομάδα χωρίς να δείχνει ανοχή γι’ αυτούς που έχουν άλλη άποψη), τόσο που τα δικαιώματα της πλειοψηφίας δυσκολεύονται να βρουν υποστηριχτή (αφού εκείνος κινδυνεύει να κατηγορηθεί από τους υποστηριχτές των μειοψηφιών). Άλλο πράγμα ο σεβασμός των δικαιωμάτων μιας μειοψηφίας, και άλλο πράγμα (και προφανώς παράλογο) η επικράτηση (έστω σε επίπεδο διαλόγου) των απόψεων των λίγων. Αυτό αντιβαίνει τις αρχές της δημοκρατίας (για μένα αυτό εξηγεί την άνοδο των εθνικιστικών κομμάτων)

Λύση στο Β εκτιμώ ότι μπορεί να δοθεί μόνο από λύση στο Α.

Γιάννης Τζίτζικας 10/11/2016

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ και ΑΡΘΡΟ 13 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ. Ως ανεξιθρησκία ορίζεται η αναγνώριση και ανοχή του δικαιώματος του κάθε ανθρώπου είτε να πιστεύει σε όποια θρησκεία επιθυμεί και να θρησκεύεται ελεύθερα, κατά το δόγμα του, χωρίς περιορισμούς, είτε ακόμα και να μη πιστεύει σε καμία.

ΑΡΘΡΟ 13 ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

1. Η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης είναι απαραβίαστη. Η απόλαυση των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων δεν εξαρτάται από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις καθενός.

2. Κάθε γνωστή θρησκεία είναι ελεύθερη και τα σχετικά με τη λατρεία της τελούνται ανεμπόδιστα υπό την προστασία των νόμων. Η άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. Ο προσηλυτισμός απαγορεύεται.

3. Οι λειτουργοί όλων των γνωστών θρησκειών υπόκεινται στην ίδια εποπτεία της Πολιτείας και στις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί της, όπως και οι λειτουργοί της επικρατούσας θρησκείας.

4. Κανένας δεν μπορεί, εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, να απαλλαγεί από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς το Κράτος ή να αρνηθεί να συμμορφωθεί προς τους νόμους.

5. Κανένας όρκος δεν επιβάλλεται χωρίς νόμο, που ορίζει και τον τύπο του.

ΣΚΕΨΕΙΣ

Στο πλαίσιο του σεβασμού της ανθρώπινης ζωής και της ανεξιθρησκίας (καθώς και του άρθρου 13 του Ελληνικού Συντάγματος), νομίζω ότι κάθε ένας, διαμένοντας μόνιμα ή προσωρινά στην Ελλάδα θα έπρεπε να δηλώσει εγγράφως ότι έχει ενημερωθεί για το σύνταγμα της Ελλάδας και ότι σέβεται το άρθρο 13. 

Όποιας δε θρησκείας τα κείμενα, επιδέχονται πολλών ερμηνειών και κάποιες από αυτές είναι σε αντίφαση με το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής και της ανεξιθρησκίας, τότε ίσως θα έπρεπε οι έχοντες αυτό το θρήσκευμα να αποκηρύξουν εγγράφως εκείνες τις ερμηνείες και να δηλώσουν ότι σέβονται την ανεξιθρησκία.

Για μια θρησκεία  της οποίας τα κείμενα επιδέχονται πολλών ερμηνειών, συγκεκριμένες αναφορές στα προβληματικά χωρία υπάρχουν στο ακόλουθο άρθρο του Θ. Τζήμερου (τον οποίο μπορεί να μην συμπαθώ ως προσωπικότητα, λόγω του φανατισμού που έχει, όμως πολλά από τα λεγόμενα του είναι εύστοχα):  Η θρησκεία ως ποινικό αδίκημα.

Γιάννης Τζίτζικας,   4/4/2016

Παρελάσεις και Μαντήλες

Σε μαθητική παρέλαση της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου 2016, μία μουσουλμάνα μαθήτρια παρέλασε φορώντας μαντήλα στο κεφάλι της. Είδα την εικόνα σε κάποιες εφημερίδες.  Δεν θα έλεγα ότι ενοχλήθηκα με την  πρώτη ματιά.  Την επόμενη μέρα και επ’ αφορμής κάποιων αναρτήσεων φίλων και γνωστών στα κοινωνικά μέσα, οι οποίοι εξέφραζαν μάλλον θετική στάση, είπα να σκεφτώ και εγώ το θέμα αυτό. Η πρώτη μου τοποθέτηση, ήταν το εξής σχόλιο:

Ελπίζω να δείξετε την ίδια ανεκτικότητα και σε εμένα αν στην επόμενη παρέλαση παρελάσω και εγώ φορώντας μια μπλούζα που θα έχει μπροστά τον Αλέξανδρο Φλέμινγκ και πίσω τον Νίκολα Τέσλα, και κρατώντας και ένα … λάπτοπ  

Ξανασκέφτηκα το θέμα και κατέληξα (έως τώρα) στην εξής θέση:

Η παρέλαση καλώς ή κακώς έχει συγκεκριμένη στολή, μάλλον απαίτηση για ομοιομορφία   (ομολογώ όμως ότι δεν έχω διαβάσει τον σχετικό κανονισμό για τις παρελάσεις, εάν υπάρχει), όπως για παράδειγμα έχουν ομοιομορφία οι φιλαρμονικές, οι μουσικοί μιας ορχήστρας, οι ποδοσφαιριστές μιας ομάδας.  Επίσης η συμμετοχή στην παρέλαση είναι προαιρετική.  Το να παρελάσει κάποιος φορώντας αθλητική φόρμα ή βατραχοπέδιλα, ή κρατώντας ένα πανό του ΣΥΡΙΖΑ ή της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ,  δεν είμαι σίγουρος ότι ταιριάζει και νομίζω ότι κάτι τέτοιο δεν θα φανέρωνε ανεκτικότητα,  αλλά μάλλον ασυνταξία.  Αν δεν μας αρέσει η έννοια του έθνους, ή η παρέλαση, ή η ομοιομορφία της,  ή η στολή της, τότε ας  το αποφασίσουμε συλλογικά και δημοκρατικά να το αλλάξουμε. Το να κάνει όμως κάθε ένας ό,τι του έρθει, όπου του έρθει, μας πηγαίνει νομίζω πίσω, όχι μπροστά. Στην προκειμένη, αν αφήσουμε παντελώς ελεύθερο τον τρόπο συμμετοχής σε μία παρέλαση, ώστε να μπορεί να εκφράζει κάθε άτομο ό,τι είναι σημαντικό για εκείνο (π.χ. εγώ θα ήθελα όπως έγραψα να εκφράσω την αξία της επιστήμης), ίσως καταλήξουμε στο ότι καρναβάλι των Αποκριών μας αρκεί για αυτό το σκοπό και άρα δεν χρειάζεται να οργανώνουμε και άλλες εκδηλώσεις πέραν αυτού.

Τέλος,  κάτι γενικότερο, νομίζω ότι η έκφραση των θρησκευτικών πιστεύω θα έπρεπε να περιορίζεται στο προσωπικό περιβάλλον ή σε χώρους θρησκευτικής λατρείας. 

Συνάμα νομίζω ότι η απαγόρευση της χρήσης μαντήλας/μπούργκας σε δημόσιους χώρους και δημόσιες εκδηλώσεις (όπως ισχύει και στη Γαλλία) είναι ό,τι καλύτερο και για τους μουσουλμάνους!  Δεν θυμάμαι που διάβαζα ότι στη Συρία πολλές μετριοπαθείς μουσουλμάνες (που ντύνονταν σαν κανονικές γυναίκες) αναγκάστηκαν να .. φασκιώνονται προκειμένου να μην παρεξηγηθούν από τους φανατικούς ότι είναι φίλοι των Αμερικανών.  Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η μαντήλα και η μπούργκα είναι θρησκευτικά σύμβολα καταπίεσης της γυναίκας.

Γιάννης Τζίτζικας, 26/3/2016

ΥΓ:   

Θρησκείες

Ένα ωραίο βιντεάκι:

Γιάννης Τζίτζικας 4/3/2016

Ο Μηδενισμός ή/και οι Βομβαρδισμοί;

Διάβασα σήμερα ένα σύντομο άρθρο του Χρήστου Γιανναρά «Μηδενισμού τερατογενέσεις»  (http://www.yannaras.gr/midenismou-teratogenesis/), στο οποίο υποστηρίζει  ότι λόγω του «μεταφυσικού μηδενισμού» (της άρνησης δηλαδή του νοήματος στη ζωή, της λογικής τάξης στον κόσμο, της ύπαρξης θεού, κλπ)  που επικρατεί στη Δύση (όπως το είχε προβλέψει και ο Νίτσε πριν 125 χρόνια περίπου), παρατηρούμε σήμερα δυτικούς που εντάσσονται στους τρομοκράτες του Ισλάμ.

Ίσως να έχει μια δόση αλήθειας, δεν ξέρω.

Αναρωτήθηκα όμως.

Ποιο άραγε χαρακτηριστικό της σύγχρονης Δύσης έχει παίξει πιο καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία αυτής της τρομοκρατικής οργάνωσης και στην πορεία της; Ο μεταφυσικός μηδενισμός της Δύσης, ή  μήπως οι βομβαρδισμοί που κατά καιρούς κάνει  (στην οποία την πληρώνουν και άμαχοι);

Γιάννης Τζίτζικας