Αρκετές φορές εφέτος σκέφτηκα ότι αν έπρεπε δημόσια να πω/γράψω κάτι, θα επέλεγα να μιλήσω για το διάλογο, διότι συχνά παρατηρώ συμπεριφορές και στάσεις που δεν τον βοηθούν ή τον ακυρώνουν. Τις παρατηρώ σχεδόν παντού: σε οικογένειες, στην εργασία, σε δημόσια συζητήσεις, σε σχόλια ιστολογίων, στο fb, μεταξύ πολιτικών, κ.α. Παρακάτω θεωρώ τον εξής ορισμό (παρμένο από λεξικό): Διάλογος = η συνεχής ανταλλαγή απόψεων για την εξομάλυνση διαφορών, για την εξεύρεση κοινών αποδεκτών λύσεων
Δοκίμια περί διαλόγου υπάρχουν άφθονα. Αποφάσισα να απαριθμήσω τα προβλήματα που εγώ συχνά βιώνω ή παρατηρώ. Τα έβαλα σε μια σειρά, από το χειρότερο στο καλύτερο, όπου το 0 αντιστοιχεί στο χείριστο, και το 10 το βέλτιστο (κατά τη δική μου κρίση).
Ιδού λοιπόν ο προσωπικός μου «εξάντας διαλόγου»:
0. Άσκηση βίας (οποιαδήποτε μορφής, λεκτικής, σωματικής, υλικής, κ.α.)
1. Αποφεύγουμε να συζητήσουμε
2. Δεν αφήνουμε τον άλλο να μιλήσει (φεύγουμε, αλλάζουμε θέμα, κ.α.)
3. Διακόπτουμε τον άλλο την ώρα που μιλάει (πριν καν τελειώσει τη φράση, ή την λέξη με την οποία διαφωνούμε)
4. Δεν ακούμε τι λέει, απλά περιμένουμε να τελειώσει για να πάρουμε τον λόγο
5. Δεν προσπαθούμε να καταλάβουμε τι λέει ή τι θέλει να πει.
6. Κρίνουμε αυτά που λέει με βάση τη γνώμη που έχουμε προσχηματίσει για αυτόν που τα λέει, αγνοούμε τα επιχειρήματα του, μειώνουμε τον συνομιλητή.
7. Όταν πάρουμε το λόγο αγνοούμε αυτά που είπε ο συνομιλητής, λέμε αυτά που θα λέγαμε ούτως ή άλλως ανεξάρτητα του τι είπε ή δεν είπε
8. Ακούμε και συζητάμε αλλά δεν πιστεύουμε ότι στο τέλος ενός σωστού διαλόγου όλοι μπορεί να φύγουν κερδισμένοι (είτε να έχει βρεθεί μια κοινώς αποδεκτή λύση, ή να έχουμε κατανοήσει καλύτερα μια κατάσταση, ή έστω να έχουμε καταλάβει τη γνώμη ή προτιμήσεις του άλλου)
9. Δεν προσπαθούμε να δημιουργήσουμε κοινά αποδεκτές προτάσεις όταν αυτό είναι αναγκαίο ή επιθυμητό και είναι εφικτό. Θεωρούμε ότι αυτό είναι ευθύνη του συνομιλητή, όχι δική μας
10. Κάνουμε σωστό διάλογο δηλαδή: δίνουμε τον λόγο στον άλλο, προσπαθούμε να καταλάβουμε τι θέλει να πει, μπαίνουμε στη θέση του, συσχετίζουμε αυτά που λέει με αυτά που εμείς γνωρίζουμε ή πιστεύουμε, αφού ολοκληρώσει απαντάμε σε αυτά που είπε και περιγράφουμε τις συμφωνίες, διαφωνίες μας (με καταληπτό τρόπο), και προσπαθούμε να προτείνουμε κατευθύνσεις ή λύσεις όποτε αυτό είναι εφικτό.
Προφανώς ο σωστός διάλογος δεν είναι εύκολος. Συχνά δεν καταφέρνω να περάσω τη βάση.
Γιάννης Τζίτζικας
eldorado 